Op 1 juni a.s. staan in de gemeenteraad de nieuwe beleidsregels voor de projectsubsidies op de agenda. Organisaties kunnen op basis van specifieke criteria in aanmerking komen voor subsidies voor activiteiten op het gebied van cultuur, welzijn, sport, milieu e.d. De subsidies worden 'in de markt' gezet. Er wordt gekozen voor een systematiek die ook bij aanbesteding van grote bouwprojecten gevolgd wordt. De SP-fractie heeft er in de Roosendaalse raad al vaker op gewezen dat we onszelf tekort doen met deze aanpak. Zeg nu zelf, voor Roosendaal is het belangrijk dat we een mooie bibliotheek hebben, een schouwburg, een Centrum voor de Kunsten, sociaal-culturele organisaties, buurt- en dorpshuizen, milieu-educatie e.d.. Dat zijn organisaties die we in het verleden met veel gemeenschapsgeld hebben opgericht. En die ook een belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid van Roosendaal en het welbevinden van de burgers. Vervolgens gaan we er nu zelf voor zorgen dat die organisaties het moeilijk krijgen. We gaan ze namelijk laten concurreren met organisaties uit andere delen van Nederland. Bijv. met grote landelijke conglomeraten die aparte afdelingen hebben voor het schrijven van aanbestedingen. Die met gelikte brochures komen en precies het juiste jargon weten te hanteren. En die dan vervolgens met ons subsidiegeld aan de haal gaan. Ten koste van onze eigen kleinschalige Roosendaalse organisaties die een groot draagvlak hebben hier in de stad en de dorpen. Waarom doen we onszelf dat aan?
De filosoof Hans Achterhuis heeft daar eind vorig jaar ( ' De utopie van de vrije markt", Lemniscaat oktober 2010) een mooi boek over geschreven. Hij laat zien dat het marktdenken een ideologie is, die zo is ingeburgerd dat het moeilijk is er weerstand aan te bieden. Maar die een verwoestende uitwerking heeft gehad, en nog heeft, op onze samenleving. En die ons ook economisch helemaal niets heeft opgeleverd. Hij werkt als voorbeeld de marktwerking in de zorg nader uit. Hij doet dat aan de hand van een vijftal zogenaamde voordelen van marktwerking. Voordelen die het College in Roosendaal bij de uitbesteding van subsidiegelden ook steeds hanteert. De marktwerking zou de 'klantvriendelijkheid' verbeteren, de 'efficiency' vergroten, de 'keuzevrijheid' uitbreiden, de 'transparantie' verhogen en de 'kwaliteit' optimaliseren. En wat is daar volgens Achterhuis van terecht gekomen? In de zorg zijn de zorgaanbieders en zorgverzekeraars massaal aan schaalvergroting gaan doen, weg is de keuzevrijheid en de klantvriendelijkheid (iedereen kent, de wachttijden en doorkiessystemen bij contacten met dergelijke kolossale organisaties). Het is niet efficiënter en goedkoper geworden. De marktwerking haalt geheel volgens de theorie van het eigenbelang het slechtst in de aanbieder en de klant boven. Professionals proberen zoveel mogelijk geld te verdienen, de klant zoveel mogelijk binnen te halen. Denk aan de megasalarissen van bestuurders van ziekenhuizen en zorgverzekeraars. De transparantie is niet groter geworden en de kwaliteit al helemaal niet. Leren we daar dan wat van? Net als van de kredietcrisis en de oorzaken daarvan? Nee, de ideologie is zo hardnekkig dat eigenlijk alles bij het oude blijft. Dat we bij elk nieuw project weer gewoon blijven zeggen dat marktwerking goed voor ons is en ons allemaal scherp houdt. Zie dus ook nu weer het nieuwe voorstel van het College over de projectsubsidies in Roosendaal. De SP-fractie gaat er op 1 juni a.s. in de gemeenteraad weer een punt van maken. Succes niet verzekerd!
